پارامترهای تیپ بندی کانساری بر اساس طبقه بندی Mineral Deposits of British Columbia

پارامترهای تیپ بندی کانساری بر اساس طبقه بندی

Mineral Deposits of British Columbia

 تمامی کانسارها براساس یک سری موارد و خصوصیات خاص در دو دسته بندی کلی رسوبی و آتشفشانی قرار دارند. البته طبقه بندی کانسارها روشهای متنوع و بسیار زیادی راشامل می شود. به عنوان مثال طبقه بندی در دو گروه فلزی و غیر فلزی و یا براساس فرآیند تشکیل و یا تکتونیک و ساخت و بافت کانسار و ...

اما بهترین طبقه بندی موجود مربوط به کتاب Selected Mineral Deposits of British Columbia, Canada می باشد.در این مجموعه با استفاده از یک فرمت استاندارد از تیپها، به‌ عنوان توصیف‌های جامع  و مختصری از انواع ذخایر معدنی فلزی، معدنی صنعتی، سنگ‌های قیمتی و ذغال سنگ نوشته شده است.

این توصیفات شامل ویژگی های زمین شناسی، تکنیک های اکتشاف مواد معدنی، اطلاعات منابع و مفاهیم مربوط به منشاء(های) ذخایر است.

در این طبقه بندی، براساس شاخصه های اصلی موجود در هر کانسار به مقایسه با مرجع و موارد مشابه پرداخته و با یافتن بیشترین شباهت، تیپ کانسار  مورد نظر را تعیین می کند. این طبقه بندی تقریبا تمام پارامترهای اصلی کانساری را پوشش می دهد. 

 شاخصه گروهی کانسارها به عنوان شاخص اولیه برای سازماندهی تیپهای ذخایر معدنی BCGS استفاده می شود. تیپ ها با استفاده از نام گذاری حروف در جدول زیر، با استفاده از عبارات مشترک زمین شناسان اقتصادی، مانند پورفیری، سنگ های صنعتی، ارگانیک، پلاسر و مانتو، به خانواده های گسترده ای از  انواع سپرده گروه بندی می شوند. نام‌های گروه‌های مختلف منعکس‌کننده ویژگی‌های متنوعی است که از مواد مرتبط با مواد موجود در زمین، محیط  تشکیل،سبک کانی‌سازی، فرم کانی‌ها و یا موارد مصرف به دست می‌آیند.

 اولین مورد قابل ذکر پارامترهای معرف است که شامل: 

  • اسامی (هر عنوانی که به آن تیپ داده شده است. بعضی از تیپ های کانساری عناوین متفاوتی دارند).
  • ماده اصلی و موارد فرعی موجود در کانسار.
  • مثالهایی از تیپ کانساری مورد نظر که در گذشته معرفی شده است و از شهرت برخوردار است.

ویژگی های زمین شناسی :

  • توضیحات مختصر: تمامی پارامترهای اصلی و اساسی که در ادامه ذکر می شود در این بخش نیز به صورت مختصر آورده شده است.
  • سیستم تکتونیکی: شامل موقعیت زمین شناسی خاصی است که کانه زایی مورد مطالعه در آن واقع شده است. تیپهای کانساری متفاوت در موقعیتهای تکتونیکی متفاوتی بروز می کنند.
  • محیط ته نشست یا محیط زمین شناسی: عبارت اند از تمامی پارامترهای مربوط به شرایط ته نشست ماده معدنی مورد نظر چه در زمان وقوع کانه زایی و چه بعد از اتمام کانه زایی.
  • سن کانه زایی: سن زمین شناسی که ماده معدنی شروع به تشکیل می کند تا پایان آن. برخی تیپ های کانه زایی براساس تکتونیک خاص خود تنها در زمان به خصوصی تشکیل می شوند.
  • سنگ درونگیر یا سنگ میزبان: عبارت است از واحد سنگی در برگیرنده ماده معدنی که در تشخیص تیپ کانه زایی بسیار با اهمیت است.
  • فرم و ژئومتری ماده معدنی: عبارت است از سیما و شکل کلی ماده معدنی که انعکاسی از مدل تشکیل کانسار است و در تشخیص تیپ مورد نظر مخصوصا تمایز تیپ های رسوبی از آتشفشانی با اهمیت می باشد.
  • ساخت و بافت: عبارت است از خصوصیات قابل مشاهده در نمونه سنگ و یا مشاهدات میکروسکوپی که بر روی نمونه سنگ مطالعاتی موجود است.
  • کانه نگاری ماده معدنی: شامل کانی و کانه های اصلی موجود در کانسار می باشد.
  • باطله: بیشتر کانه ها همراه با مواد بی ارزشی می باشند به نام باطله. باطله ممکن است سولفور، سیلیكات، کربنات و یا فلورید باشد. یک کانی ممکن است در یک معدن باطله و در معدنی دیگر کانی با ارزش محسوب شود.
  • دگرسانی: عبارت است از تغییرات شیمیایی و کانی شناسی که تحت تأثیر آبهای ماگمایی و یا گرمایی در سنگها ایجاد می‌شود.
  • آب و هوا: عبارت است از شرایط آب و هوایی حاکم در زمان تشکیل کانسار.
  • عوامل کنترل کننده: این پارامتر شامل شرایط و شاخه هایی است که کانه زایی تحت تاثیر مستقیم آنهاست. به عنوان مثال در کانسارهای اپی ترمال، گسل خوردگی یکی از کنترل کننده های اصلی کانه زایی می باشد.
  • مدل ژنتیکی: مدل تشکیل کانسار با توجه به تمامی پارامترهای ذکر شده تفسیر و ترسیم میگردد.
  • تیپ های کانساری همراه: عبارت است از تیپ های کانساری دیگر که ممکن است همراه با تیپ کانساری مورد مطالعه یافت شود و همراهی کند.

راهنمای اکتشاف:

  • شامل مطالعات ژئوشیمی و ژئوفیزیکی می باشد که توسط دستگاه ها و آنالیزهای مختلف آنجام می شود.

فاکتورهای اقتصادی:

  • این موارد شامل عیار، تناژ، محدودیت های اقتصادی، کاربردها و اهمیت ماده معدنی و کانسار مورد مطالعه می شود.