کاربرد مطالعات ژئوالکتریک در پروژه های عمرانی

امروزه در پروژه های عمرانی ( راهسازی ؛ ساختمان سازی ؛ احداث تونل ها و زیرگذر ؛خطوط ریلی و ...) مطالعات آشکارسازی زیرزمینی ژئوفیزیک کاربرد گسترده ای دارد .

یکی از روش های متداول و مرسوم جهت نیل به اطلاعات از وضعیت زیرزمینی پروژه ها ؛ مطالعات ژئوالکتریک می باشد ؛ که اطلاعات جامعی از سازند زیرزمینی و ساختگاه پروژه به دست می دهد.

 آرایه های متفاوت برداشت های ژئوالکتریک (رزیستیویتی متری ) امکان کسب اطلاعات متفاوت از لایه بندی زمین و خاک و آب و حفرات و قنوات و گسله ها و ... را فراهم می کند.

 

 

 

 مطالعات ژئوالکتریک از جمله عمليات هاي صحرايي ژئوفيزيكي است كه بر اساس انتقال جريان الكتريكي به داخل زمين و اختلاف پتانسيل ايجاد شده بين دو نقطه براي بدست آوردن مقاومت ويژه عمق هاي مختلف زمين طراحي شده است.

 

  اين عمليات بر اساس استانداردي كه مربوط به مقاومت  جنس هاي مختلف خاك و سنگ و همچنين دانسته هاي كه در مورد مقاومت الكتريكي موادي مثل آب، فلزات،‌ حفرات و ... ارائه شده است به اكتشاف زير زميني مي پردازد حداكثر عمق شناسايي در اين روش 500 متر مي باشد كه البته در 250 متر سطحي دقت بالاتري را نشان مي دهد. بسته به كاربردهاي متفاوت روش هاي مختلفي از نوع آرایه (چیدمان) عمليات ژئوالكتريك انجام مي شود.

 

   کاربردهای مطالعات ژئوالکتریک در پروژه های عمرانی :

 اکتشاف سفره های اب زیرزمینی و تعیین محل مناسب جهت حفر چاه در پروژه های صنعتی و کشاورزی و تبیین وضعیت ابرفت و رگه های آب زیرزمینی.

شناسایی مسیر رگه های اب زیرزمینی درگیر با پروژه های عمرانی.

تعیین لایه های تراوا جهت هدایت طبیعی آب (بدون نیاز به پمپاژ)

تعیین محل حفرات زیرزمینی و غارهای کارستی .

تعیین محل قنات و شاخه ها و میله های مدفون چاه ها و همچنین خطوط قدیمی فاضلاب و اگو .

شناسایی عوارض زیرزمینی مانند گسل ها و جین خوردگی ها و خطواره ها و ناپیوستگی ها و سایر مشخصات زیرزمینی جهت احداث پروژه های وسیع و انبوه عمرانی مانند شهرک سازی ها و سدسازی ها و احداث شهرک های صنعتی و خطوط انتقال و سازه های حساس و با اهمیت بالا و خطوط زمینی و ریلی .

تعیین محل مناسب جهت احداث پایه های پل و زیرگذر ها و تفکیک لایه بندی زمین ساختگاه در پروژه های عمرانی.

تعیین میزان تخلخل بستر های سنگی و لایه های سنگی زیرزمینی.

تعیین میزان سستی و سختی سازند زیرزمینی.

تعيين سستي ساختگاه سازه ها و شناسايي ضعيفترين قسمت بستر سازه ها براي تمركز عمليات ژئوتكنيک در آن قسمت و كاهش عمليات ژئوتكنيك در قسمت هاي ديگر ساختگاه .

شناسايي شكاف ها و محل های گذر آب ايجاد شده ( محل های فرار آب ) در بدنه سدهاي خاكی و بتنی .

تعیین محل های مناسب جهت انجام مطالعات ژئوتکنیک.

شناسايي مناطق سست و سخت مسير تونل هاي پيش بيني شده جهت عبور جاده از مناطق سنگي در حين حفاري با دستگاه تی بی ام ( TBM‌ )و دستگاه هاي مشابه براي كاهش هزينه حفاري و بالا بردن سرعت آن.

تعيين سطح لغزش در مناطق داراي پتانسيل زمين لغزش .

تعین میزان مقاومت الکتریکی لایه های زمین در محل احداث پست های برق و دکل ها و ...

تعیین میزان خورندگی خاک و تعیین بهترین محل جهت اجرای سیستم ارتینگ سازه هاو همچنین تعیین خورندگی محل انتقال لوله های گاز و نفت و ...

تفکیک منابع آبی سالم و آلوده و تفکیک مناطق آلوده زیرزمینی و تعیین محل مناسب جهت دفع پساب ها.

تعيين سطح لغزش در مناطق داراي پتانسيل زمين لغزش .

شناسايي سستي و سختي ديواره ها و كف در تونل و مترو و زیرگذرها .

تلفیق مناسب برداشت های ژئوالکتریک با گمانه های ژئوتکنیک امکان راستی سنجی گمانه ها و همچنین ایجاد دید سه بعدی از زمین ساختگاه را فراهم می آورد.

 

شرکت زمین خاک پویان ،مرجع تخصصی مطالعات زیرزمینی.