کدام روش حفاری برای چاه آب مناسب است؟
حفاری دورانی:
حفاری چرخشی که به آن حفاری دورانی نیز گفته می‌شود، جهت انجام حفاری‌های اکتشافی و به منظور افزایش سرعت حفاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، مته به انتهای یک سری لوله‌های توخالی که لوله حفاری نامیده می‌شوند، متصل شده و حرکت موتور به وسیله‌ی لوله‌های حفاری به مته منتقل می‌گردد. با حرکت مته سنگ خرد شده و برای خارج کردن مواد خرد شده از گل حفاری استفاده می‌شود.
گل حفاری توسط پمپ به داخل لوله‌ی حفاری تزریق می‌شود که پس از خروج از سر مته از فضای بین لوله‌ی حفاری و دیواره‌ی چاه به بیرون چاه برمی‌گردد. مواد حاصل از حفاری نیز همراه با گل حفاری به سر چاه منتقل می‌شوند. گل حفاری در سر چاه وارد یک حوضچه شده و در آنجا ذرات حاصل از حفاری را ته نشین می‌سازد و دوباره به داخل لوله حفاری پمپ می‌شود.
گل حفاری علاوه بر خارج کردن سنگ‌های خرد شده از چاه، موجب خنک کردن سر مته و تسهیل عملیات حفاری می‌شود. همچنین، اگر آبرفت سست باشد، از ریزش دیواره‌ی چاه جلوگیری می‌کند. از امتیازات حفاری دورانی این است که ضمن حفاری، به ندرت لوله جداری لازم می‌شود، زیرا همانطور که ذکر شد، گل حفاری دیواره‌ی چاه را گل اندود می‌کند. ماده‌ی اصلی گل حفاری، آب و نوعی رس به نام بنتونیت است.
سرعت حفاری دورانی به سختی سنگ، مقاومت سنگ، اندازه و نوع مته، سرعت چرخش مته، خواص گل حفاری و فشار گل در ته چاه وابسته است. سرعت حفاری در رسوبات سخت نشده ممکن است به ۱۰۰ متر در روز هم برسد، ولی در سنگ‌ها و رسوبات سخت شده به چند متر در روز می‌رسد.
مزایای حفاری چرخشی:
- سرعت بالای حفاری.
- عدم احتیاج به لوله جداری در بیشتر مواقع.
- عدم وجود محدودیت عمق حفاری.
- عدم انحراف قائم چاه.
- امکان حفاری در انواع مختلف سازندها.
معایب حفاری چرخشی:
- هزینه ی بالای حفاری و تجهیزات و در نتیجه نداشتن صرفه‌ی اقتصادی در بسیاری از موارد.
- لزوم استفاده از گل حفاری.
- دشوار بودن حمل و نقل تجهیزات به ویژه در مناطق دور دست.
منبع: کتاب آب‌های زیرزمینی، تألیف دکتر محمدحسین قبادی
مهندسین زمین خاک پویان ؛ مشاور و مجری تخصصی حفاری های عمیق و نیمه عمیق.
- << قبلی
- بعدی
